کمپلکسهای پلیالکترولیتی: 1 -معرفی و کاربرد

   سهیل امانی ،زهرا محمدنیا،عطیه مهدوی

زنجان، دانشگاه تحصیالت تکمیلی علوم پایه، صندوق پستی: 1159-45195؛

1 -دانشکده شیمی، 2 -دانشکده علوم زیستی

به ترکیبات پلیمری که در pH خنثی دارای مجموعه ای از بارهای مثبت و/یا منفی هستند، پلی الکترولیت گفته میشود. بسیاری از مواد به دلیل داشتن گروههای یونی مثبت یا منفی روی سطح به عنوان پلیا لکترولیت مورد توجه هستند. کمپلکسهای پلی الکترولیتی (PEC )در اثر برهمکنشهای الکتروستاتیک میان دو یا چند پلیمر با بارهای مخالف تشکیل میشوند. پلیمرهای استفادهشده برای تهیه کمپلکسهای پلی الکترولیتی میتوانند دارای منشأ طبیعی یا سنتزی باشند. اکثر پژوهشگران بر این عقيده هستند که تشکیل PEC پديدهاي آنتروپی محور است. رهایش یونهای همراه با جرم مولکولی کم )یونهای همراه با یونهای باردار روی زنجیر پلیمری( همان نیروهای مؤثر برای تشکیل PECها در محلولهای آبی هستند و موجب افزایش آنتروپی سامانه میشوند. از جمله مزایای کمپلکسهای پلی الکترولیتی زیست سازگاری زیاد، زیست تخریبپذیری عالی، عدم سمیت و هزینه و انرژی بری کم تولید آنهاست. عوامل مختلف مانند چگالی بار، جرم مولکولی، غلظت نمک، pH محیط واکنش، قدرت یونی و نسبت اختالط در تشکیل کمپلکسهای پلی الکترولیتی موثرند. در این مقاله به خواص، سازوکار، برهمکنشهای موثر بر تشکیل، مدلهای مختلف تشکیل کمپلکسهای پلی الکترولیتی، کاربردها و روشهای مختلف سنتز آنها پرداخته شده است. کمپلکسهای پلی الکترولیتی به دلیل رهایش کنترلشده دارو در بافت هدف، ماندگاری و تنظیم سرعت رهایش دارو، بهعنوان حامل پلیمری در سامانه های دارورسانی بسیار مورد توجه هستند. همچنین از آنها میتوان در رهایش ژن، واکسن و پروتئین، مهندسی بافت و ساخت غشا استفاده کرد.